Месяц: Декабрь 2013
Japanese Tale
There lives in Japan a greedy man and his greedy wife. They never share anything that they have. One day the woman goes to bring water from a big barrel. The surface of the water is as shiny as a mirror. When the woman looks into the barrel of water she thinks she sees another woman looking back at her. She runs to her husband and shouts at him, ”Come quickly a woman is trying to steal our water.”
The man hurries over to the barrel and he looks into it, but he doesn’t see any strange WOMAN. He sees a strange MAN hiding in the water. He calls to his wife. “There are two thieves in the barrel, we must stop them”. At that moment the man and the woman go into the barrel to catch the thieves. Then a few hours later they come out of the big barrel. They are very tired and wet.
What do you think?
Do they realize that there is nobody in the barrel?
Greedy—ագահ
Never-երբեք
Share-կիսել
Anything-որևէ բան
Barrel-տակառ
Surface-մակերես
Shiny -պայծառ
Mirror-հայելի
Think-կարծել
Quickly-արագ
Try-փորձել
Steal-գողանալ
Hurry -շտապել
Strange-տարօրինակ
Hide-թաքնվել
Thief-գող
To be tired-հոգնած լինել
Wet-թաց
Realize-գիտակցել
Nobody-ոչ ոք
Taking more care of the children with special educational needs
Inclusive education
They are in no way guilty that they differ from others in their behavior, mental capabilities, lack of attention, hyperactivity and inertness to surrounding world. They all differ from one another with their special educational needs but they are all united by one and the same thing: they all need a constant attention and a special attitude. I understood this most important principle when I began working at Primary school – garden as an English teacher. At first I wasn’t a success. I thought that it was impossible for them to learn a foreign language, and I concentrated all my attention on ordinary and smart learners. The painful affect of boomerang didn’t let me wait long. New and new learners began following and imitating their behavior, and if I had gone on doing the same thing, my classes would have come out of my control. I turned to the children with special educational needs with all my attention and soul, and everything changed. For example, there is a hyperactive learner in Grade one. He was constantly deviating the learner’s attention who was sitting next to him by making senseless movements, dropping and picking up some small objects, standing up and walking in the classroom. I tried to use the hyperactivity of that boy in the organizational work of the lesson. I began calling him to the computer and asking him to turn on the computer and then open the file of our lesson. During conversations I made him take part in asking simple questions. In a word, he was soon fully involved in all the stages of my lessons. I began praising him for his activeness during the lessons. The result was more than simply positive.
Another example: I have a learner in Grade 6 with some characteristic features of autism. Last year some lessons weren’t a success because of him. With his inadequate behavior he drew everybody’s attention in class. I compiled an individual syllabus of English specially for him and began paying him more attention: in fact I started to teach him individually. I made him sit at the front desk and gave him assignments according to his individual syllabus. Every day I checked his home assignments and encouraged him by putting good marks in his diary. Now he has entirely changed. Every day he is ready for the lesson and wants to answer the questions addressed to the whole class. He has now developed a responsibility for his lessons, and furthermore, he thinks that he doesn’t differ from other learners.
There is another learner in Grade 6 with some characteristic features of autism. He is very clever, and sometimes he seems to be gifted. At first he was very inattentive during the lessons. He wasn’t listening to me during the lesson. He was always busy with other things. His mother complained about the methods of teaching by saying that teacher of English didn’t give any home assignments. I established an email contact both with the learner and his mother. I sent the home tasks both to the learner and his mother. Now this learner does his home tasks every day and is attentive during the lessons because I very often ask him questions and he is to be ready to answer at every moment. He feels that he has an important participation in our lessons. Compiling an individual syllabus helped one more student to make progress in English.
When in October I was offered to take part in the British Council online course “Teaching Children with Special Educational Needs (SEN)”, I immediately gave my consent as I expected two important benefits:development of my English language competency in the field of pedagogics and gaining new skills in teaching children with special educational needs. And I wasn’t mistaken as the course was not intended for the highly specialized personnel at schools (speech therapists and psychologists). It was intended for the currently working teachers who have learners with SEN in their classes, and that was the reason why it wasn’t overloaded with different and, sometimes, even contradicting to each other theories. The course was made up with directing questionnaires and tasks requiring practical approach. The answers to the questionnaires were being assessed. The scores were equal to the number of right answers, and it was allowed to retry answering the same questions and in this way the participant could both find the right answer and increase the score. This principle of assessing the initial knowledge of teachers at teacher training courses doesn’t develop inferiority complex in teachers, on the contrary, it stimulates them to broaden their competence and reinforce self-confidence.
Nevertheless, I was particularly interested in Case Study tasks related to the main directions of the course:
1. Dyspraxia (DCD) Developmental coordination disorder
2. ADHD — Attention Deficit Hyperactivity Disorder
3. ASD Autism Spectrum Disorder
4. Gifted and Talented Learners
5. Peculiarities of Assessment of children Having SEN
The case Study tasks in this online course suggest that the participants help a particular teacher to solve the problems with his/her particular student. Each Case Study document consists of three parts: a) The teacher says, b) The learner says, c) What solutions to the presented problems do you suggest?
The participant of the course is assessed according to his/her pedagogical approach to the given problem. Below I am presenting my suggestions to 5 Case Study tasks. I want to mention that all my suggestions aren’t only theoretically thought of. I am working according to my own suggestions. I keep contacts with the parents of the children having SEN, and they are all pleased with the results of my work. I hope that my suggestions will also be helpful to the teachers of our Educomplex who have learners with SEN in their classes. Teachers may also suggest their own solutions to the given Case Study tasks and in this way become partially participants of that interesting and important course.
Case Study 1. Dyspraxia (DCD) Developmental coordination disorder
Ramon’s teacher says:
«I feel really frustrated by Ramon because he’s so good at English but he just doesn’t seem to listen to anything I say. He’s nearly always late and forgets everything, coming without his book or his homework every day. He is so lazy he never finishes anything, just gives up half way through. His handwriting is so hard to read that it is difficult to mark his work. I know he is gifted at languages but I don’t know how to encourage him to try harder.»
Ramon says:
“I am always getting in trouble at school because I keep forgetting things and losing things. I don’t mean to, it just happens! The teacher tells me what I should do but I only remember the last bit she said and I never remember the first bit. She thinks I’m not listening but I am. It takes me ages to put my things away and change my shoes, so I’m often late. I like English a lot, but when we have to write exercises it makes my hand so tired and I can’t read what I’ve written because I’m so bad at handwriting. Sometimes I have to stop because I get cramp. I don’t tell the teacher because it sounds silly. It doesn’t happen to anybody else – just me..”
Here are the solutions suggested by me:
· The teacher should have an individual approach to Ramon. During the lesson he should ask Ramon to repeat the idea which has just been said.
· After having explained something the teacher should come up to Ramon and explain everything to him in a simpler way.
· The teacher should have an email contact with Ramon’s parents and explain everything o them too.
· The teacher should make Ramon write the home assignment task in his diary.
· Ramon should be seated at the front desk in class and always be in the center of the teacher’s attention.
Case Study 2. ADHD — Attention Deficit Hyperactivity Disorder
Mirek’s teacher says:
“Teaching Mirek gives me a headache. He is always walking around the class, picking up pens and other things from other pupils’ desks. He never pays attention and he’s always distracting others in the class with his behaviour. He’s like a spinning top which has been wound up and just can’t stop. I am always having to tell him to sit down, sit still, stop messing about, focus on his own work. He waits his turn and is always calling out in class. He is not rude to me, but can’t start any work on his own, always insisting I stand near him to help him. Other pupils in the class find his behaviour annoying. I want to help him but I don’t know how.”
Mirek says:
“I try really hard in English but the lessons are too long and I can’t sit still, my body won’t let me. I just have to get up and touch stuff, I don’t even know how to stop myself. Sometimes we are allowed to walk around and sometimes we are not. That’s confusing. Sometimes we have fun in English and shout out answers in a game and sometimes we are not allowed. Sometimes when I shout out I get into trouble. I don’t think the teacher likes me because she always walks away from me when I need help. Other kids don’t want to work with me.”
I have suggested the following solutions to this Case Study:
· During the lesson the teacher should ask Mirek to perform useful actions which require movements: clean the board, sharpen pencils, turn on and turn off the projector, when Mirek has finished to do something, the teacher should praise and thank him.
· The teacher should organize a role play game on the text which has just been read and involve Mirek in it.
· Sometimes the teacher should stop the lesson and announce a short break for physical exercises, and ask Mirek to play the role of the teacher of physical culture.
· The teacher should send the written text of his explanations to Mirek.
· The teacher should divide the home task into smaller parts.
· The teacher should have an email contact with Mirek’s parents.
Case Study 3. ASD Autism Spectrum Disorder
Charlie’s teacher says:
“Sometimes Charlie won’t do the work I give him. He flicks through the book or just stares straight ahead. When I ask him a question as part of a class activity he either ignores me or says, ‘I don’t want to tell you’. He often refuses to join in pair work or group work. This behaviour makes him unpopular with the rest of the class. I tried to get him to sit nearer to me but he got quite upset and refused to move. I feel stuck and don’t know how to get through to Charlie.”
Charlie says:
“When the teacher wants me to talk in front of the class I feel bad. I don’t like it when they all look at me. Sometimes he wants me to join in and talk with a group or another kid. I don’t like that either, it makes me anxious. If we have to pretend to be in a shop or something I don’t see the point. I like doing things on the computer when I don’t have to talk to someone else. I like learning new words and how to make sentences in English that way. I like English because a lot of things on the internet are in English.”
I have given the teacher the following advice:
· The teacher should understand that Charlie has characteristic features of autism.
· The teacher shouldn’t make Charlie speak in front of the whole class.
· Charlie should be given more practical tasks which are not to be unreal.
· Charlie shouldn’t be involved in language games which require quick speech.
· While the rest of the class are busy making up a role play, Charlie should be assigned to do the same task on the computer. In this way Charlie will feel that he is appreciated. And loved by the teacher.
· The teacher should use as many visual aids as possible during the game.
Case Study 4. Gifted and Talented Children
Noura’s teacher says:
“Noura is clever but she can’t work with other children and she constantly interrupts and causes trouble. She never seems to listen to instructions and as a result makes silly mistakes. She shouts out answers and doesn’t give others a chance or she says nothing and sits at the back and causes trouble. She is at his best if she is doing something different from the others and she can show off. That is hard work for me, requiring extra preparation and marking. She needs to do the same as everyone else or there is no proof that he has covered the curriculum. Noura sometimes does very little in the class and does not always finish his homework to a high level. I think she is good at English but sometimes she just doesn’t try.
Noura says:
““I am good at English and I want to be better. Sometimes the lessons are so boring and there is nothing new for me to learn so I play with my friends at the back of the class. When the teacher gives me special work I really like it, I am proud to do that work, but that doesn’t happen often. Sometimes I shout out the answers and my friends laugh and the teacher gets angry and everybody laughs. When I make mistakes I get frustrated. It is because I can do the work and I don’t check because I know I can do it. This makes the teacher angry as well. She says that I don’t listen. I am not stupid but I do some stupid things and that makes me look stupid.”
What advice did I give to Noura’s teacher?
· The teacher should make up separate more difficult assignments for Noura.
· Sometimes Noura can be sent to the reading hall with a list of additional literature so that she could satisfy her interests by self-education.
· Noura can be seated in front of the computer and be given more challenging tasks.
· Noura can be given project work to do.
· The teacher can ask Noura to help the students who are left behind.
· The teacher should make up online lessons for Noura.
Case Study 5. The peculiarities of assessment of children with special educational needs
Mandisa says:
“I have to do some testing and assessment with my class but I don’t know what to do with the learners with special educational needs. I don’t think they will be able to do the end of term test and I don’t want them to feel demoralised and give up. I want to help them to show what they know but I am worried because my headteacher says I have to give everyone grades to show their progress. I also know that the parents will expect grades in the school reports.
Baruti says:
“I really don’t know how to deal with my new English class. Some learners are really badly behaved and just don’t do anything I tell them. Some never say anything and just look worried all the time. Some are always shouting out and asking for help. I know that there are different levels of ability and I think there might be some learners with special educational needs but I really don’t know how to start helping them.»
I am not going to speak about my suggestions on assessment of learners with SEN. I suggest that the readers of this article write their own suggestions in the “Comments” section. I also expect our teachers’ solutions to all the study cases in this article no matter what subjects they teach: Mathematics, mother tongue or a foreign language. They are all pedagogical problems. We should remember that they are beside us and they need our greatest care.
I sometimes used the following sources during the course
http://www.medicalnewstoday.com/articles/151951.php
http://www.nimh.nih.gov/health/publications/attention-deficit-hyperactivity-disorder/index.shtml
http://www.ncse.ie/uploads/1/Supporting_14_05_13_web.pdf
http://en.wikipedia.org/wiki/Developmental_coordination_disorder
http://en.wikipedia.org/wiki/Attention_deficit_hyperactivity_disorder
http://pediatrics.aappublications.org/content/120/5/1162.full
Ավելի մեծ հոգատարություն կրթական հատուկ կարիքներ ունեցող երեխաներին
Ներառական կրթություն
Նրանք բոլորովին մեղավոր չեն, որ տարբերվում են իրենց վարքով, ակադեմիական հնարավորություններով, ուշադրության պակասով, գերակտիվությամբ և արտաքին աշխարհի նկատմամբ անհաղորդությամբ: Նրանք բոլորն էլ տարբեր են իրենց կրթական առանձնահատուկ կարիքներով, բայց նրանց բոլորին միավորում է մի բան` նրանք բոլորն էլ կարիք ունեն անընդհատ ուշադրության և հատուկ վերաբերմունքի: Այս ամենակարևոր սկզբունքը հասկացա, երբ սկսեցի աշխատել Դպրոց-պարտեզում որպես անգլերենի դասավանդող: Սկզբում ոչինչ չէր ստացվում: Մտածում էի, որ նրանց համար անհաղթահարելի բան է օտար լեզուն և ամբողջ ուշադրությունս կենտրոնացնում էի միայն սովորական ուշիմ սովորողների վրա: Բումերանգի ցավագին ազդեցությունը երկար սպասեցնել չտվեց: Ստացվեց այնպես, որ նորանոր երեխաներ սկսեցին հետևել նրանց վարքին, և եթե նման ձևով շարունակեի, դասարանները անկառավարելի կդառնային: Դեմքով, հոգով ու իմ համակ ուշադրությամբ կենտրոնացա, նախ և առաջ, հատուկ կարիքներ ունեցող երեխաների վրա ու ամեն ինչ փոխվեց: Օրինակ, առաջին դասարանում մի գերակտիվ սովորող կա: Նա անընդհատ շեղում էր նույն նստարանին նստողի ուշադրությունը` ամեն րոպե անիմաստ շարժումներ անելով, տարբեր առարկաներ հատակին գցելով ու վերցնելով, տեղից վեր կենալով և դասարանում քայլելով: Ես փորձեցի այդ երեխայի գերակտիվությունը օգտագործել դասի կազմակերպչական աշխատանքներում: Սկսեցի հաճախ նրան կանչել համակարգիչի մոտ և հանձնարարել նրան իմ փոխարեն միացնի համակարգիչը և իմ հուշումով բացի նաև մեր դասի էլեկտրոնային թղթապանակը: Երկխոսությունների ժամանակ այնպես էի անում, որ նա նույնպես մասնակցի բոլոր հարցադրումներին` տալով նմանատիպ արդեն անգիր արած կարճ հարցեր: Մի խոսքով, այնպես արեցի, որ նա իր գերակտիվությամբ լիովին ներգրավված լինի իմ դասի բոլոր փուլերին: Յուրաքանչյուր դասի վերջին գովասանքի խոսքեր էի ասում նրան դասին գերակտիվ մասնակցության համար: Արդյունքը ավելին, քան դրական եղավ:
Մեկ այլ օրինակ. 6-րդ դասարանում ունեմ անհաղորդության (աուտիզմ) ախտանշաններ ունեցող մի սովորող: Անցյալ տարի նրա պատճառով շատ հաճախ դասը չէր ստացվում: Սովորողի համար իր ոչ ադեկվատ պահվածքով գրավում էր այլ սովորողների ուշադրությունը: Միայն իրեն ուղղված անգլերենի ուսուցման առարկայական ծրագիր կազմեցի և սկսեցի անհատական մոտեցում ցուցաբերել նրա նկատմամբ: Նրան նստացրեցի առաջին նստարանին և սկսեցի ըստ իմ մշակած ծրագրի առանձին հանձնարարություններ տալ նրան: Պարտադիր կերպով ամեն օր ստուգում էի իր կատարած աշխատանքը ու ոգևորիչ գնահատականներ նշանակում: Հիմա նա ամեն օր պատրաստ է գալիս դասին: Դասի ընթացքում իրեն շատ հանգիստ է պահում և ամեն վայրկյան սպասում, որ ինքն էլ պիտի դաս պատասխանի: Նրա մոտ պատասխանատվության զգացում է առաջացել ուսման նկատմամբ, և ամենակարևորը`իր դասընկերներից արդեն չտարբերվելու գաղափարն է ի հայտ եկել:
6-րդ դասարանում անհաղորդության ախտանիշեր ունեցող մեկ այլ սովորող էլ կա, որը շատ խելացի է, նույնիսկ` օժտված: Նա դասերին շատ անուշադիր էր: Չեր լսում ու անհաղորդ էր դասերի ու իմ նկատմամբ: Դասի ընթացքում այլ բաներով էր զբաղված լինում: Մայրը բողոքում էր, թե ուսուցչուհին ոչինչ չի հանձնարարում: Ես սկսեցի էլեկտրոնային նամակագրական կապ ստեղծել այդ սովորողի հետ: Աստիճանաբար նա սկսեց ինձ վստահել: Տնային առաջադրանքները միաժամանակ ուղարկում էի նաև ծնողին: Հիմա այդ սովորողը ամեն օր կատարում է իր տնային հանձնարարությունները և դասերին էլ ուշադիր է լինում, որովհետև շատ հաճախ եմ նրան հարցեր տալիս: Անընդհատ կրկնել եմ տալիս նախադասությունները: Նա զգում է, որ ինքը կարևոր ներգրավվածություն ունի մեր անգլերենի դասերին:
Անհատական առարկայական ծրագիր կազմելը օգնեց նաև իմ 6-րդ դասարանի մեկ այլ սովորողի: Սկզբնական շրջանում նա իր մոր հետ էր նստում դասերին, բայց դա ցանկալի արդյունք չէր ունենում: Ցանկալի արդյունքը շոշափելի եղավ, երբ նրա համար առանձին անհատական ծրագիր կազմեցի: Մայրն ասում է, որ իր որդին հիմա ոգևորված է անգլերենով: Նա նույնիսկ սեփական մեթոդն է մշակել, որպեսզի ավելի հեշտ հիշի անգլերեն բառերը: Նա պարզապես համեմատում է անգլերեն բառերը հայերենի համանուն հնչեղությամբ բառերի հետ. օրինակ, «car – ավտոմեքենա» բառը նմանեցնում է հայերենի «քար» բառին, «cock-աքաղաղ» բառը` «քոք» ծառի արմատին և այլն: Երեխայի մոտ արթնացել է սովորելու ձգտումը:
Երբ այս տարվա հոկտեմբերին ինձ առաջարկեցին մասնակցել Բրիտանական Խորհրդի «Teaching Children with Special Educational Needs (SEN) – կրթական հատուկ կարիքներ ունեցող երեխաների ուսուցումը» թեմայով առցանց սեմինարին, ես անմիջապես տվեցի իմ համաձայնությունը, քանի որ ակնկալում էի երկու կարևոր ձեռքբերում`մանկավարժական տերմիններով հագեցած անգլերենի իմացության զարգացում և հատուկ կրթական կարիքներ ունեցող երեխաների հետ աշխատելու նոր հմտությունների ձևավորում: Եվ ես չսխալվեցի, քանի որ դասընթացն ուղղված էր ոչ թե այդ հարցերով զբաղվող նեղ մասնագետներին, այլ գործող դասավադողներին, ովքեր իրենց դասարաններում առնչվում են կրթական հատուկ կարիքներ ունեցող երեխաների հետ, և հենց այդ էր պատճառը, որ այն ծանրաբեռնված չէր տարբեր, երբեմն էլ` իրարամերժ տեսությւններով, այլ կազմված էր գործնական մոտեցում պահանջող ուղղորդող հարցաշարերից ու առաջադրանքներից: Դասընթացի բովանդակային ուղղությունները համընկնում էին երեխաների հոգեբանական զարգացման խանգարումների ամենատարածված տեսակներին`շարժումների կոորդինացիայի խանգարում, գերակտիվային խանգարում, անհաղորդություն կամ հաղորդության սպեկտրալ խանգարում: Դասընթացում հաշվի էր առնված նաև ներառական կրթության այնպիսի կարևոր աշխատանք, ինչպիսին է օժտված և տաղանդավոր երեխաների հետ աշխատելը, ինչպես նաև`հատուկ կրթական կարիքներ ունեցող երեխաների առաջադիմության գնահատման առանձնահատկությունները: Նշված ուղղություններին վերաբերող հարցաշարերին և առաջադրանքներին նախորդում էր ոչ շատ երկար տեղեկատվություն տեսաֆիլմով, որում վարպետության դաս անցկացնող բարձր որակավորում ունեցող մասնագետը շատ մատչելի ձևով մեկնաբանում էր երեխաների ոգեբանական զարգացման տվյալ խանգարումը, տալիս դրա հիմնական ախտանիշերը և խոսվում էր այդ խանգարմամբ երեխաների կրթական հատուկ կարիքների մասին: Վարպետության դասից հետո տրվում էին հարցաշարերը, որոնց պատասխանները գնահատվում էին: Ստացած բալերի քանակը համընկնում էր ճիշտ պատասխանների թվին, և կարելի էր, նախքան պատասխանների վերջնական կցումը, նորից ու նորից պատասխանել նույն հարցերին` ավելացնելով ճիշտ պատասխանների քանակը և համապատասխանաբար` ստացած գնահատականը: Որակավորման բարձրացման, դասավանդողի նախնական գիտելիքների գնահատման այս սկզբունքը չի թերարժևորում դասավանդողին, ընդհակառակը` մղում է նրան ճանաչողության, իմացումի ընդլայնման ու ինքնավստահության ամրապնդման: Բայց և այնպես, ինձ համար առանձնապես հետաքրքիր էին տարբեր մասնավոր դեպքերի ուսումնասիրումները (Case Study), որոնք վերաբերում էին դասընթացի հիմնական ուղղություններին: Մասնավոր ուսումնասիրման դեպքերը դասընթացի մասնակցին առաջարկում են օգնել կոնկրետ մի ուսուցչի` լուծելու իր մի կոնկրետ սովորողի հետ առաջացած խնդիրները: Յուրաքանչյուր մասնավոր դեպքի ուսումնասիրման փաստաթուղթը կազմված է երեք մասից. ա) ուսուցիչն ասում է, բ) սովորողն ասում է գ) ներկայացված խնդիրների ի՞նչ լուծումներ եք առաջարկում ուսուցչին:
Դասընթացի մասնակից դասավանդողը գնահատվում է ըստ իր առաջարկած մանկավարժական ողջախոհ ու համեմատաբար ճիշտ մոտեցումների: Ստորև ներկայացնում եմ իմ կատարած 5 մասնավոր ուսումնասիրումները ըստ արդեն նշված ուղղությունների: Հուսով եմ, որ դրանք օգտակար կլինեն մեր կրթահամալիրի բոլոր դասավանդողներին, ում դասարաններում ներառված են կրթական հատուկ կարիքներ ունեցող երեխաներ: Կարևորն այն է, որ հանձնարարված մասնավոր ուսումնասիրման դեպքերի (մանկավարժական խնդիրների) իմ առաջարկած լուծումները սոսկ տեսական մտացածին մտքեր չեն: Դրանք բոլորը հիմնված են իմ աշխատանքային փորձի վրա: Մեր դասավանդողները կարող են առաջարկել նաև իրենց լուծումները: Այսպիսով առաջարկվում է ինչ-որ չափով այդ կարևոր դասընթացի մասնակիցը դառնալ: Շեղատառերով գրվածները մասնավոր դեպքերի ուսումնասիրման փաստաթղթերի իմ կատարած թարգմանություններն են:
Մասնավոր ուսումնասիրման դեպք 1. Dyspraxia (DCD) Developmental coordination disorder – Շարժումների կոորդինացիայի զարգացման խանգարում
Ռամոնի ուսուցիչն ասում է. «Ռամոնն ինձ իրապես հուսահատեցնում է, որովհետև նա այնքան լավ է անգլերենից, բայց թվում է, որ նա ինձ բոլորովին չի լսում: Նա գրեթե միշտ ուշանում է և մոռանում է ամեն ինչ` իր դասագիրքը, տնային աշխատանքը: Նա այնքան ծույլ է, որ երբեք ոչինչ ավարտին չի հասցնում, ամեն ինչ կեսն է անում: Նրա ձեռագիրն այնքան դժվար է ընթերցելը, որ հնարավոր չէ գնահատել այն: Ես գիտեմ, որ նա օժտված է լեզուներ սովորելու մեջ, բայց չգիտեմ, թե ինչպես ոգևորեմ նրան, որպեսզի ավելի ջանասիրաբար աշխատի»:
Ռամոնն ասում է. «Ես միշտ անախորժություն եմ ունենում դպրոցում, որովհետև անընդհատ բաներ եմ մոռանում ու կորցնում: Ես դա դիտմամբ չեմ անում: Այդպես պատահում է: Ոսուցիչն ասում է ինձ, թե ինչ պետք է անեմ, բայց ես հիշում եմ միայն նրա ասածի վերջին մասը ու չեմ հիշում առաջին մասը: Նա կարծում է, որ ես չեմ լսում իրեն, բայց ես լսում եմ: Ինձնից երկար ժամանակ է պահանջվում իրերս հավաքելու և կոշիկներս հագնելու համար և այդ պատճառով էլ ուշանում եմ: Ես սիրում եմ անգլերենը, բայց երբ ստիպված եմ լինում գրել վարժություններ, ձեռքս այնքան շատ է հոգնում, և ես չեմ կարողանում իմ գրածը կարդալ, որովհետև ձեռագիրս այնքան վատն է: Երբեմն ստիպված եմ լինում դադարեցնել գրելը, որովհետև մատներս բռնվում են: Բայց ես չեմ ասում ուսուցչին, որովհետև դա հիմարություն կթվա: Այդպես չի պատահում ուրիշների հետ: Միայն ինձ հետ է այդպես պատահում»:
Ահա իմ առաջարկած լուծումները.
• Ուսուցիչը պետք է անհատական մոտեցում ցուցաբերի Ռամոնին. Դասի ընթացքում նա պետք է Ռամոնին խնդրի կրկնել այն միտքը, որը հենց նոր է ասվել:
• Մի որևէ բան բացատրելուց հետո ուսուցիչը պետք է մոտենա Ռամոնին և ավելի մատչելի կերպով նորից բացատրի նրան:
• Ուսուցիչը պետք է էլեկտրոնային նամակագրական կապ ունենա Ռամոնի ծնողների հետ և ամեն ինչ նրանց նույնպես բացատրի:
• Ուսուցիչը պետք է հետևի, որ Ռամոնը նշի իր տնային հանձնարարության պահանջը իր օրագրում:
• Ուսուցիչը պետք է Ռամոնի օրագրում նշի տնային հանձնարարությունը կատարելու բոլոր գործողությունների հերթականությունը:
• Դասարանում Ռամոնը պետք է նստի առաջին նստարանին ու ուսուցչի ուշադրության կենտրոնում լինի:
Մասնավոր ուսումնասիրման դեպք 2. ADHD — Attention Deficit Hyperactivity Disorder Ուշադրության պակաս, գերակտիվային խանգարում
Միրեքի ուսուցիչն ասում է. «Միրեքին դասավանդելը գլխացավանք է ինձ համար: Նա միշտ դասասենյակում քայլում է, իր և ուրիշների գրիչներն է գցում ու վերցնում: Նա երբեք ուշադիր չէ դասի ժամանակ, և իր վարքով խանգարում ուրիշներին: Նա նման է լարած խաղալիքի, որը կարծես երբեք կանգ չի առնում: Միշտ ստիպված եմ լինում նրան ասել , որ հանգիստ նստի իր տեղը և կենտրոնանա իր դասի վրա: Նա բացականչություններ է անում դասի ժամանակ և ոչ մի բան չի ուզում ինքնուրույն անել. Երբ մի բան է վերջապես անում, միշտ ուզում է, որ ես կողքը կանգնեմ և օգնեմ իրեն: Մյուս աշակերտներին այդ ամենը բարկացնում է, իսկ ես չգիտեմ, թե ինչպես վարվեմ նրա հետ»:
Միրեքն ասում է. « Ես շատ եմ ջանում անգլերենի ժամին, բայց դասը չափազանց երկար է, և ես չեմ կարողանում անշարժ նստել, իմ մարմինը չի թողնում: Ես ստիպված վեր եմ կենում և տարբեր իրերի ձեռք տալիս, չեմ կարողանում կանգնեցնել ինձ: Երբեմն մեզ թույլատրվում է քայլել, երբեմն` ոչ: Երբեմն մեզ թույլատրվում է բղավել դասի ժամանակ, երբ լեզվական խաղի պատասխաններն ենք ասում, երբեմն` ոչ: Երբեմն ես խնդիրներ եմ ունենում, երբ բղավում եմ: Ես չեմ կարծում, որ ուսուցիչն ինձ սիրում է, որովհետև նա միշտ հեռանում է ինձնից, երբ օգնության կարիք ունեմ: Մյուս երեխաները չեն ուզում աշխատել ինձ հետ»:
Այս մասնավոր դեպքի համար իմ առաջարկած լուծումներն են.
• Ուսուցիչը հարկ է որ խնդրի Միրեքին շարժում պահանջող բայց օգտակար գործողություններ կատարել դասի ժամանակ. մաքրել գրատախտակը, սրել մատիտները, միացնել և անջատել պրոեկտորը և երբ Միրեքը ավարտում է մի գործ, պետք է գովի նրան և շնորհակալություն հայտնի:
• Ուսուցիչը պետք է ընթերցված տեքստի մասին դերային խաղ կազմակերպի և դրանում ներգրավի Միրեքին
• Ուսուցիչը երբեմն պետք է ընդհատի դասը և ֆիզիկական վարժությունների դադար հայտարարի, իսկ Միրեքին խնդրի, որպեսզի նա կատարի ֆիզկուլտուրայի ուսուցչի դերը:
• Ուսուցիչը պետք է դասի իր բացատրության գրավոր տարբերակը ուղարկի Միրեքին առցանց դասի տեսքով:
• Ուսուցիչը պետք է բաժանի տնային հանձնարարությունը ավելի փոքր մասերի:
• Ուսուցիչը պետք է օրվա դասացուցակը և դասի ընթացքում գործողությունների հաջորդականությունը գրավոր տա Միրեքին:
• Ուսուցիչը պետք է էլեկտրոնային նամակագրական կապ ունենա Միրեքի ծնողների հետ:
Մասնավոր ուսումնասիրման դեպք 3. ASD Autism Spectrum Disorder – Անհաղորդություն կամ հաղորդության սպեկտրալ խանգարում
Չարլիի ուսուցիչն ասում է. « Երբեմն Չարլին այն աշխատանքը չի անում, որը ես իրեն տվել եմ: Նա գիրքն է թերթում, կամ էլ աչքերը հառում է առաջ: Երբ նրան հարց եմ տալիս դասի վերաբերյալ, նա կամ չլսելու է տալիս, կամ էլ` չի ուզում պատասխանել: Նա հաճախ հրաժարվում է զույգերով կամ խմբային աշխատանք կատարել: Նրա այս վարքը մյուս աշակերտների դուրը չի գալիս: Ես փորձեցի նրան նստեցնել իմ մոտ, բայց նա չուզեց: Ես չգիտեմ, թե ինչ մոտեցում ցուցաբերեմ Չարլիի նկատմամբ:»
Չարլին ասում է. « Ես վատ եմ զգում, երբ ուսուցիչն ուզում է, որ ես խոսեմ ամբողջ դասարանի առջև: Իմ դուրը չի գալիս, երբ նրանք բոլորն ինձ են նայում: Երբեմն ուսուցիչն ուզում է, որ ես միանամ մի խմբի, կամ մի ուրիշ աշակերտի հետ զույգ կազմեմ: Ես դա նույնպես չեմ սիրում: Ես իմաստը չեմ տեսնում, երբ ուսուցիչն ուզում է, որ մենք դերային խաղ խաղանք` ձևացնենք, թե խանութում ենք և այլ նման բաներ: Ինձ դուր է գալիս համակարգիչով աշխատելը, երբ ստիպված չեմ ուրիշի հետ զրուցել: Ես սիրում եմ համակարգիչով նոր բառեր սովորել և դրանցով նախադասություններ կազմել: Ես սիրում եմ անգլերենը, որովհետև ինտերնետում շատ բաներ անգլերենով է»:
Ուսուցչին տվել հեմ հետևյալ խորհուրդները.
• Ուսուցիչը հարկ է որ հասկանա, որ Չարլին անհաղորդության ախտանիշեր ունի
• Ուսուցիչը ավելի է սրում Չարլիի անհաղորդության ախտանիշերը` ստիպելով նրան խոսել ամբողջ դասարանի առջև
• Չարլիին պետք է տալ ավելի կոնկրետ և գործնական առաջադրանքներ` ոչ խաղային, այլ իրական:
• Չարլիին չի կարելի մասնակից դարձնել լեզվական խաղերին, որոնք պահանջում են արագ խոսելու ունակություններ
• Մինչ զույգերը խանութում գնումների դերախաղով են զբաղված, Չարլիին պետք է հանձնարարել այդ նույնը գրավոր ներկայացնել համակարգիչի օգնությամբ և վերջում գովել նրան, որ գրավոր ուսումնական նյութ պատրաստեց: Այդպիսով Չարլին իրեն գնահատված կզգա և կհասկանա նաև, որ ուսուցիչը սիրում է իրեն:
• Չարլիի հետ աշխատելիս ուսուցիչը պետք է որքան հնարավոր է շատ տեսողական դիդակտիկ նյութեր օգտագործի:
Մասնավոր դեպքի ուսումնասիրում 4. Gifted and Talented Children — Օժտված և տաղանդավոր երեխաներ
Նորայի ուսուցիչն ասում է. «Նորան խելացի է, բայց նա չի կարողանում աշխատել ուրիշ երեխաների հետ: Նա անընդհատ խանգարում է ամեն ինչ շուտ հասկանալով և արագ կռահելով: Նա երբեք չի լսում իմ ցուցմունքները և դրա արդյունքում էլ հիմար սխալներ է անում: Նա արագ բղավում է իմ տված հարցերի պատասխանները` ոչ մի հնարավորություն չտալով ուրիշ աշակերտներին պատասխանելու, կամ էլ վերջում է նստում և դասը խանգարում: Նա իրեն ամենալավն է դրսևորում, երբ լիովին այլ առաջադրանք է կատարում և կարող է դրանով ցուցադրաբար պարծենալ: Այդ առաջադրանքները կազմելը ինձ համար դժվար ու հավելյալ ծանրաբեռնվածություն է: Չէ որ նա նույնպես պետք անի ծրագրային առաջադրանքները, որպեսզի ապացույց լինի, որ նա ծրագիրը յուրացրել է: Նորան լավ է անգլերենից, բայց նա իր հնարավորությունների սահմաններում շատ չի աշխատում»:
Նորան ասում է. « Ես լավ եմ անգլերենից և ուզում եմ ավելի լավը լինել: Երբեմն դասերը այնքան ձանձրալի են, և ոչ մի նոր բան չկա ինձ համար սովորելու: Այսպիսով ես վերջին նստարանին խաղում եմ իմ ընկերների հետ: Իմ դուրն իսկապես գալիս է, երբ ուսուցիչը ինձ հատուկ մի առաջադրանք է տալիս: Ես հպարտ եմ, որ անում եմ այդ առաջադրանքը, բայց դա հաճախ չի լինում: Երբեմն ես արագ պատասխանները բարձր ձայնով ասում եմ, և ուսուցիչը բարկանում էինձ վրա, իսկ ընկերներս ծիծաղում են: Երբեմն ես հիմար սխալներ եմ անում, որովհետև չեմ ստուգում իմ արածը: Դա նույնպես բարկացնում է իմ ուսուցչին: Ես հիմար չեմ, բայց երբեմն հիմար բաներ եմ անում և թվում է, որ ես հիմար եմ»:
Ի՞նչ խորհուրդներ տվեցի Նորայի ուսուցչին.
Որպեսզի օժտված երեխան չհուսահատվի, դասը չխանգարվի և ուսուցիչը զուր տեղը չնարդյնանա, պետք է`
• Չծուլանալ և յուրաքանչյուր դասին Նորայի համար պատրաստել առանձին հանձնարարություններ, որոնք ավելի դժվար են և ավելի մեծ աշխատանք են պահանջում
• Երբեմն Նորային կարելի է ուղարկել ընթերցասրահ` տալով նրան լրացուցիչ գրականության ցանկ, որպեսզի նա ինքնակրթությամբ բավարարի իր հետաքրքրությունները, և երբ նա վերջացնի այդ հանձնարարությունը, ուսուցիչը պետք է անպայման գովասանքի խոսքեր ասի նրան:
• Նորային կարելի է նստեցնել համակարգիչի առջև և տալ նրան համացանցից վերցված առավել բարդ հանձնարարություններ:
• Նորային կարելի է տալ նախագծային աշխատանք ինքնուրույն կատարելու համար:
• Ուսուցիչը կարող է խնդրել Նորային, որպեսզի նա օգնի թեման լավ չյուրացրած աշակերտին:
• Ուսուցիչը պետք է առցանց դասեր պատրաստի Նորայի համար
Մասնավոր դեպքի ուսումնասիրում 5. Հատուկ կարիքներ ունեցող երեխաների առաջադիմության գնահատման առանձնահատկությունները
Ուսուցչուհի Մանդիզան ասում է. «Ես պետք է գնահատեմ իմ դասարանի աշակերտների առաջադիմությունը, բայց չգիտեմ, թե ինչպես վարվեմ կրթական հատուկ կարիքներ ունեցող երեխաների հետ: Ես չեմ կարծում, որ նրանք կկարողանան կիսամյակային հարցաշարի պատասխանները տալ, բայց մյուս կողմից էլ չեմ ուզում, որ իրենք չներառվեն գնահատման մեջ և այդպիսով թերարժեք զգան իրենց: Ես ուզում եմ օգնել նրանց, որ իրենք ցույց տան այն ինչն արդեն գիտեն: Ծնողներն էլ ինչ-որ մի գնահատական են ակնկալում»:
Ուսուցչուհի Բարութին ասում է. «Ես իսկապես չգիտեմ, թե ինչպես վարվեմ իմ նոր դասարանի աշակերտների գնահատման հարցում: Որոշ սովորողների վարքն իսկապես վատ է և բոլորովին ինձ չեն լսում ու ոչինչ չեն անում: Մի քանիսն էլ ոչինչ չեն ասում, բայց միշտ անհանգստացած տեսք ունեն: Մի քանիսն էլ անընդհատ բղավում և օգնություն են խնդրում, երբ հանձնարարություն են կատարում: Ես իսկապես չգիտեմ, թե ինչպես սկսեմ օգնել նրանց ու գնահատել նրանց աշխատանքը»:
Ես չեմ պատրաստվում ասել, թե ինչ եմ առաջարկել այս երկու ուսուցչուհիներին անել: Առաջարկում եմ հոդվածիս ընթերցողներին գրել իրենց առաջարկությունները «Կարծիքներ» բաժնում: Այս շատ նուրբ հարցի մի յուրօրինակ քննարկում եմ ակնկալում: Ավելին` ակնկալում եմ վերը նշված բոլոր մասնավոր դեպքերի վերաբերյալ մեր կրթահամալիրի դասավանդողների մանկավարժական լուծումները: Մաթեմատիկա, մայրենի թե օտար լեզու` նշանակություն չունի: Բոլորն էլ մանկավարժական խնդիրներ են: Մենք պետք է հիշենք, որ նրանք մեր կողքին են և մեր ամենամեծ հոգատարության կարիքն ունեն:
Դասընթացի ընթացքում երբեմն օգտվել եմ հետևյալ աղբյուրներից
http://www.medicalnewstoday.com/articles/151951.php
http://www.nimh.nih.gov/health/publications/attention-deficit-hyperactivity-disorder/index.shtml
http://www.ncse.ie/uploads/1/Supporting_14_05_13_web.pdf
http://en.wikipedia.org/wiki/Developmental_coordination_disorder
http://en.wikipedia.org/wiki/Attention_deficit_hyperactivity_disorder
http://pediatrics.aappublications.org/content/120/5/1162.full
«Ծննդյան տոները Ավստրիայում» նախագիծ 6-րդ դասարանցիների համար
Նախագծի կատարման ժամանակը – ձմեռային ճամբարի ընթացքում` դեկտեմբերի 16-24-ը
Նախագծի վերջնական արդյունքը – պատրաստվում է slide show նկարներով տեսաֆիլմ «Ծննդյան տոները Ավստրիայում» , որի յուրաքանչյուր նկարը ունի իր տեքստը: Տեսաֆիլմն ուղեկցվում է ավստրիական “Լուռ երեկո-Silent night” ծննդյան տոների երգով:
Նախագծի կատարման նկարագրությունը. Սովորողներին առաջարկվում է համացանցից ընտրել և թարգմանել Ավստրիայում ծննդյան տոների ավանդույթների մասին նյութեր հավաքել: Հավաքված նյութերը թարգմանվում են հայերեն ըստ ընտրության, որից հետո թարգմանությունները խմբագրվում են և տեղադրվում են համապատասխան նկարների վրա:
Պատրաստված վերջնական տեսաֆիլմը դրվում է սովորողների բլոգներում և Դպրոց-պարտեզի ենթակայքում:
Սովորողներին առաջարկվում է օգտվել հետևյալ աղբյուրներից`
http://www.worldofchristmas.net/christmas-world/austria.html
Անգլերենի ուսուցումը կրտսեր դպրոցում 