Նպատակը՝ սովորողները ձեռք են բերում ընտանիքը ներկայացնելու և նկարագրելուկարողություն:
Ընթացքը՝ սկզբում կրկնում ենք արդեն սովորած ընտանիքի անդամների, մասնագիտությունների անվանումները: Կրկնում ենք նաև մարմնի մասերը, կարողությունները, որոնցով սովորողները կկարողանան նկարագրել, բնութագրել իրենց ընտանիքի անդամներին: Սկզբում սովորողները փորձում են բանավոր ներկայացնել իրենց ընտանիքի անդամներին՝ կազմելով սովորած բառերով և արտահայտություններով նախադասություններ: Որից հետռ յուրաքանչյուր սովորող փորձում է արդեն գրավոր ներկայացնել Paint ծրագրով:
Արդյունքը՝ Paint ծրագրով սովորողները ունենում են ընտանիքի գրավոր ներկայացում,որին կից՝ իրենց նկարազարդումը:
3-րդ դասարան
Շարունակում ենք ընտանեկան հեքիաթապատում-ներկայացումները
Նախագծի նպատակը՝ զարգացնել սովորողի խոսելու, լսելու և գրելու կարողությունները՝ խոսքում կիրառելով հեքիաթներում առկա նոր բառերն ու արտահայտությունները:
Աշխատանքիընթացքը.
Նախքան հեքիաթի ձայնագրությունը լսելը, ես ներկայացնում եմ տվյալ հեքիաթի նոր բառերն ու արտահայտությունները ու դրանցով կազմում ենք նախադասություններ, երկխոսություններ, որից հետո սկսում ենք լսել հեքիաթը: Հեքիաթը լսելուց հետո սկսում ենք այն քննարկել:
Վերջնականարդյունքը
Երեխաները գրում են իրենց կարծիքը հեքիաթի մասին և այն, թե ինչ սովորեցին այդ հեքիաթից ու տեղադրում իրենց բլոգներում:
Նախագիծ 2. «Սուրբ Զատիկը իմ ընտանիքում»
Մասնակիցներ. 4-րդ և 5-րդ դասարանի սովորողներ
Նախագծի նպատակն այն է, որ սովորողները կարողանան Սուրբ Զատիկի ծեսին, տոնակատարությանը բնորոշ բառեր և արտահայտություններ սովորեն և ի վիճակի լինեն ներկայացնել, թե ինչպես են տոնում Զատիկը իրենց տանը:
Աշխատանքի ընթացքը և վերջնական արդյունքը.
· Սովորողների լեզվական մակարդակին համապատասխանեցված Զատիկի մասին տեքստի նոր բառերի և արտահայտությունների ակտիվացում
Մասնակիցներ՝ Հարավային դպրոցի 4-րդ և 5-րդ դասարանի սովորողներ
Նպատակը՝ սովորողները ամրապնդում և ընդլայնում են իրենց բառապաշարը՝ տվյալ թեմայի շուրջ հաղորդակցվելով և ձեռք են բերում տվյալ թեմաների շուրջ միմյանց հետ խոսելու կարողություն:
Ընթացքը՝ սկզբում սովորողները դերերով վերարտադրում են տեքստի երկխոսությունը, իսկ այնուհետև կազմում են սեփական երկխոսություններ:
Արդյունքը՝ ստեղծվում են տեսաֆիլմեր տվյալ թեմայով ընտանիքի անդամների մասնակցությամբ:
4-րդ դասարանի սովորողները ներկայացնում են աշխատանքները իրենց ծնողների հետ
1-3-րդ դասարաններում անգլերենի ուսուցումը նպատակաուղղված է սովորողի հաղորդակցական պարզ կարողությունների ձևավորմանը, ասված ծանոթ և պարզ խոսքը հասկանալուն, որպեսզի նա կարողանա արտահայտել իր կոնկրետ կարիքները, կարողանա ներկայացնել իրեն իր շրջապատի մարդկանց ու առարկաները՝ իր և նրանց մասին հաղորդելով պարզ տեղեկություններ, հաղորդակցվել գրավոր և բանավոր՝ գործածելով պարզագույն լեզվական կառույցներ:
1-3-րդ դասարաններում անգլերենի դասընթացն իրականացվում է «Իմացումի հրճվանք» ծրագրի շրջանակում, ուսումնական նախագծերը մշակվում և իրականացվում են դասվարի մասնակցությամբ։
Առարկայի ուսուցման խնդիրները և մանկավարժական մոտեցումները
Առաջին դասարանում իրականացվում է սովորողի ծանոթացում-ընտելացումը նոր, իր համար գրեթե լիովին անծանոթ լեզվին: Այս տարիքում այդ ծանոթացումը հիմնականում իրականացվում է երգերի, մուլտֆիլմերի, խաղերի միջոցով: Դասավանդման առաջին իսկ տարվանից ուսպարապմունքներն անցկացվում են անգլերեն: Դրա համար անհրաժեշտ է աստիճանաբար և հետևողականորեն ամեն օր ներմուծել մեկ-երկու արտահայտություն՝ անընդհատ գործածելով ու կրկնելով դրանք: Դասարանում կատարվող բոլոր գործողությունները աստիճանաբար արտահայտվում են միայն անգլերեն: Դասվանդողը անգլերեն խոսելիս հստակ գիտակցում է, որ ուսուցանվող նյութը պետք է համապատասխանի երեխայի մայրենի լեզվով ունեցած գիտելիքներին: Տառաճանաչություն-ընթերցումը սկսվում է 2-րդ դասարանի ուսումնական 3-րդ շարջանից: Սովորողները օտար լեզվի մեկ տարվա ուսուցման բոլոր գործունեությունների շնորհիվ (համակարգչի ստեղնաշարով աշխատանք, երգերի և ոտանավորների կարաոկե, համակարգչային ուսումնական խաղեր և այլն) ճանաչում են բոլոր տառերը: Մինչ այդ նրանք արդեն ծանոթ են լինում անգլերեն հնչյուններին «Jolly phonics» մեթոդի շնորհիվ:
Երկրորդ դասարանի ուսումնական 3-րդ շրջանից սկսած սովորողը ձեռք բերած տառաճանաչության հիմքերը ամրապնդում է ընթերցման շնորհիվ: Երկրորդ դասարանում սովորողն աստիճանաբար կարողանում է ընթերցել այն բառերը, արտահայտությունները և նախադասությունները, որոնք ծանոթ են իրեն դեռ առաջին դասարանից:
1-ին դասարան
Սովորողին ուսուցանվում է անգլերենի պարզ հաղորդակցական արտահայտություններ, շրջապատող առարկաների ու առօրյա գործողությունների անվանումներ՝ -երգերի, ոտանավորների, պարզ, առօրեական հարցերի ու պատասխանների միջոցով։
Զարգացվում է լսելու և հասկանալու հմտությունները.
Սովորողը
լսում և հասկանում է դասարանական շատ պարզ և կարճ հրահանգները,
լսում և հասկանում է իրեն ծանոթ թեմաներով հնչող շատ պարզ և կարճ խոսքը (դասավանդողի խոսք, ձայնագրություն, պարզ մանկական երգեր),
լսում և հասկանում է պարզ, առօրեական երկխոսություններ:
Զարգացվում է սովորողի խոսելու հմտությունները
Սովորողը
շատ պարզ և կարճ նախադասություններով ներկայացնում է ինքն իրեն, իր դասընկերներին, իր ընտանիքի անդամներին
շատ պարզ բառերով և նախադասություններով կարողանում է պատասխանել իրեն վերաբերող հարցերին,
շատ պարզ նախադասություններով ներկայացնում է իր նախասիրությունները
կարողանում է զրուցակցին պարզ բառերով հարցեր տալ (անուն, ազգանուն, տարիք)
Ձևավորվում է սովորողի տարիքին համապատասխան բառապաշար։
Կիրառվում են ՏՀՏ-ներ (համակարգիչ, համացանց)՝ դասավանդողի օգնությամբ: Սովորողները կարողանում են ինքնուրույն բացել խաղերի, ուսումնական նյութերի թղթապանակները, ընտրել խաղը ու խաղալ: Ուսուցչի օգնությամբ գտնում են անհրաժեշտ կայքը, ընտրում խաղը, դասը, երգը ու կատարում այն:
Լեզվական նմուշների օգնությամբ սովորողներն իրենց բանավոր խոսքում կարողանում են օգտագործել լեզվական պարզագույն կառույցներ:
Ձևավորվում է սովորողի՝ անգլերենի տառերի և հնչյունների մասին պատկերացում։ Նրանք սովորում են անգլերենի տառերը այն բառերի և արտահայտությունների միջոցով, որոնք բանավոր կերպով յուրացրել են առաջին դասարանում:
Զարգացվում է լսելով հասկանալու, ունկնդրելու կարողությունները։
Զարգացվում է անգլերեն բանավոր հաղորդակցվելու հմտությունները (օրվա տարբեր ժամերին ողջունելը ու ողջույնին պատասխանելը, միմյանց ցտեսություն ասելը, իրեն, ընկերոջն ու իր ընտանիքի անդամներին ներկայացնելը, շրջապատող առարկաների, սիրած խաղալիքների ներկայացնելը իրենց գույներով ու չափսերով, մի բան տալը, վերցնելն ու շնորհակալություն ասելը և այլ պարզագույն լեզվական կառույցներ)։
Ընդլայնվում է բառապաշարը առաջին դասարանի ուսումնական թեմաներով։
Կիրառվում են ՏՀՏ-ներ (համակարգիչ, համացանց)՝ դասավանդողի օգնությամբ: Սովորողները ինքնուրույն գտնում են խաղերը, գիտեն անհրաժեշտ ուսումնական կայքերի հասցեները, բացում են դրանք, ընտրում նյութը, կատարում: Կարողանում են լուսանկարել:
Սովորեցվում են գործնական քերականական անհրաժեշտ տարրեր, լեզվական կառույցներ՝ առանց դրանց քերականական անվանումները տալու:
2-րդ դասարանում ուսուցանվող թեմաները ներառված են Աննա Գանջալյանի հեղինակած
աուդիո գիրք–տետր–դասագրքի մեջ: Սովորողները սովորում են անգլերենի տառերը այն բառերի և արտահայտությունների միջոցով, որոնք յուրացրել են առաջին դասարանում:
Զարգացվում է սովորողի ընթերցելու հմտությունները
Սովորողը կարդում և հասկանում է շատ պարզ բառերից և նախադասություններից կազմված իր, իր ընտանիքի և նախասիրությունների մասին կարճ տեքստեր
Զարգացվում է սովորողի գրելու հմտությունները
Սովորողը կարողանում է գրել դեռ առաջին դասարանից ծանոթ պարզ բառեր և արտահայտություններ:
Զարգացվում է սովորողի լսելով հասկանալու (ունկնդրելու) հմտությունները
Սովորողը
Հասկանում է իրեն ծանոթ թեմաներով հնչող պարզ խոսքը (դասավանդողի խոսքը, ձայնագրություններ, տեսահոլովակներ, )
Զարգացվում են սովորողի խոսելու հմտությունները
Սովորողը շատ կարճ բառերով և նախադասություններով տեղեկություններ է հաղորդում իր, իր բնակության վայրի, ընտանիքի անդամների, դպրոցի, տան և իր սենյակի մասին,
Զարգացվում է սովորողի ընթերցելով հասկանալու կարողությունները
Սովորողը կարողանում է ընթերցելով հասկանալ ծանոթ թեմաներով պարզ տեքստեր իր շրջապատի, առօրիայի, կենդանիների, սննդի մասին:
Զարգացվում է սովորողի գրելու կարողությունները
Սովորողը կարողանում է մոտ 40 բառի սահմաններում կազմել գրավոր տեքստ իր, իր ընկերների, ընտանիքի անդամների և դպրոցի մասին:
Ընդլայնվում է սովորողի բառապաշարը։
Սովորողը կարողանում է կիրառել իր ստացած լեզվական կարողությունները համապատասխան իրավիճակներում:
Զարգացվում է սովորողի ՏՀՏ կարողությունները (համակարգիչ, համացանց, ֆոտոխցիկ, ձայնագրիչ)
Սովորողը ինքնուրույն բացում է անհրաժեշտ կայքերը, ընտրում նյութերը, կատարում առաջադրանքներ,
կարողանում է լուսանկարել, ձայնագրել և մի նոր նյութ ներբեռնել, համակարգիչում,
կարողանում է էլեկտրոնային փոստից ներբեռնել ֆայլեր:
Սովորողը յուրացնում է քերականական անհրաժեշտ տարրեր խոսքային նմուշների միջոցով (հոգնակի և եզակի թվով գոյականներով նախադասությունների կազմումը, ցուցական դերանունների this-these, that-those ձևերի օգտագործումը, Simple Present բայական ժամանակաձևով պարզ նախադասությունների կազմումը և օգտագործումը հաստատական, հարցական և ժխտական ձևերով, there is – there are ձևերի օգտագործումը, a և the հոդերի օգտագործումը)
1-3-րդ դասարաններում գնահատումը լինում է ձևավորող, այսինքն՝ ոչ միավորային։ Յուրաքանչյուր ուսումնական շրջանի ավարտին դասվարները և օտար լեզվի դասավանդողները համապատասխան բաժնում լրացնում են յուրաքանչյուր սովորողի զարգացման աճի բնութագիրը։ Ըստ ծրագրի և դասարանների՝ ներկայացված կարողությունները լինում են տարբեր։ Ներկայացված յուրաքանչյուր կարողության դիմաց սովորողը գնահատվում է այսպես․
1․կարողանում է
2․չի կարողանում
3․Դժվարանում է
1-ին դասարան․ կարողությունները անգլերեն լեզվից ամբողջ ուստարվա համար
Գիտի ողջույնի, հրաժեշտի, շնորհակալության, ներողության, խնդրանքի խոսքեր։ Երկխոսության մեջ կիրառում է դրանք:
Հաշվում է 1-10-ը: Ասում է իր տարիքը:
Գիտի գույների անվանումները։ Հարցնում է առարկայի գույնը, տալիս է պատասխան:
Գիտի մրգերի և բանջարեղենների անունները: Ասում է՝ միրգն է կամ բանջարեղենն է սիրում կամ չի սիրում։
Գիտի ծանոթ վայրի և ընտանի կենդանիների անվանումները։Նկարագրում է 2-3 նախադասությամբ:
Գիտի հագուստի անվանումները: Գնորդ-վաճառող երխոսության մեջ ներկայացնում է դրանք:
Գիտի գրենական պիտույքների անվանումները: Կարողանում է ներկայացնել իր գրչատուփը:
Գիտի ուտելիքներ անվանումները: Ասում է՝ որ ուտելիքն է սիրում կամ չի սիրում:
Գիտի ուսման ընթացքում սովորած երգերը և դրանց բովանդակությունը։ Երգում է:
Ներկայացնում է ընտանիքի անդամներին։
Գիտի հագուստների անունները։
Գիտի դպրոցական առարկաների անունները՝ կարողանալով փոքրիկ իրավիճակային(վաճառող-գնորդ) երկխոսություններ վարել։
Գիտի ուտելիքների և ըմպելիքների անունները։
Գիտի իրեն ծանոթ խաղալիքների անունները:
Կարողանում է 2-3 պարզ նախադասությամբ ներկայացնել իր սիրած խաղալիքը
Գիտի ուղիղ ժամը՝ կարողանալով երկխոսության մեջ հարց տալ և պատասխանել։
Լրացումներ, մեկնաբանություններ
2-րդ դասարան․ կարողությունները անգլերեն լեզվից ամբողջ ուստարվա համար
Գիտի իր սովորած երգերի և ոտանավորների բովանդակությունը: Երգում է:
Մասնակցում է տարբեր իրավիճակային փոքրիկ դերախաղերի (սովորած թեմաների շուրջ)։
Հարցի բովանդակությունը կրկնելով՝ հարցին տալիս է ամբողջական պատասխան:
Ճանաչում է տառերը:
Կարողանում է կարդալ սովորած թեմաների շուրջ տարբեր բառեր, բառակապակցութուններ։
Պատմում է իր և իր ընտանիքի մասին. անուն ազգանուն, տարիք, արտաքին նկարագրություն, նախասիրություններ:
Կարդում է իր սովորած բառերով և բառակապակցություններով կազմված պարզ նախադասություններ և թարգմանում է կարդացածը:
4-5 նախադասությամբ վերարտադրում է իրեն ծանոթ բառերով և բառակապակցություններով գրված տեքստի բովանդակությունը:
Տրված բառերով և արտահայտութուններով կարողանում է փոքրիկ նախադասութուններ կազմել։
Կարողանում է մուտքագրել բառեր, բառակապակցություններ։
Լրացումներ, մեկնաբանություններ
3-րդ դասարան․ կարողությունները անգլերեն լեզվից ամբողջ ուստարվա համար
Դիտում է մուլտֆիլմեր, հասկանում դրանց իմաստը:
Լսում է երգեր, հասկանում դրանց իմաստը: Երգում է:
Զրուցում է իրեն ծանոթ թեմաների շուրջ:
Նկարագրում է եղանակը՝ բանավոր և գրավոր:
Նկարագրում է իր տունը, սենյակը, դասասենյակը՝ բանավոր, գրավոր:
Պատմում է իր օրվա մասին՝ բանավոր, գրավոր:
Պատմում է իր մասին՝ բանավոր, գրավոր:
Պատմում է իր նախասիրությունների և հետաքրքրությունների մասին:
Պատմում է իր ընտանիքի անդամների մասին, անվանում նրանց մասնագիտությունները:
Թարգմանում է պարզ նախադասություններ՝ արդեն սովորած խոսքային նմուշներով օտար լեզվից հայերեն և հակառակը :
Տարբերում է երկու ժամանակաձև, երրորդ դեմքի առանձնահատկությունները:
Կարդում և հասկանում է տրված տեքստը։
Պատասխանում է տեքստին վերաբերող հարցերին։
Գիտի շաբաթվա օրերի, ամիսների անվանումները:
Ասում է ժամը:
Ինքնուրույն երկխոսություններ է հորինում և տեղադրում իր բլոգում։
Նպատակը՝ սովորողները ձեռք են բերում արդեն սովորած նոր բառերով և արտահայտություններով իրենց, իրենց ընտանիքը, ներկայացնելու կարողություն:
Նախագծի ընթացքը՝ սովորողներն իրենց ծնողների օգնությամբ պատրաստում են տեսանյութեր, որտեղ ներկայացնում են իրենց, իրենց ընատնիքը, մրգերի և բանջարեղենների տեսակները, գույները, ընտանի կենդանիները:
Արդյունքը. ուրախ տեսաֆիլմեր՝ հրապարակված դասավանդողի բլոգում և Հարավային դպրոց-պարտեզի ենթակայքում:
2-րդ դասարան
Նախագիծ.«Իմ ընկերը»
Մասնակիցներ՝ 2-րդ դասարանի սովորողներ
Նպատակը՝ սովորողները ձեռք են բերում ընկերոջը ներկայացնելու և նկարագրելու կարողություն:
Ընթացքը՝ սկզբում կրկնում ենք արդեն իմացած մարմնի մասեր, հագուստի տեսակներ, որոշ բնավորության գծեր արտահայտող բառերը և կազմում են դրանցով նախադասություններ: Այնուհետև յուրաքանչյուր սովորող այդ նույն բառերով ներկայացնում է իր ընկերոջը: Այդ ժամանակ տրվում են ուղղորդող հարցեր, որոնք օգնում են սովորողին կազմելու իր խոսքը: Օրինակ՝ Who is your friend? How old is he/she? What is he/she wearing?
Արդյունքը՝ ընկերոջ ներկայացումը և նկարագրությունը կարող է ուղեկցել Paint ծրագրով:
3-րդ դասարան
3-րդ դասարանի սովորողները կներկայացնեն ընտանեկան հեքիաթապատում-ներկայացումներ
Մասնակիցներ՝ Հարավային դպրոցի 4-րդ և 5-րդ դասարանի սովորողներ
Նպատակը՝ սովորողները ամրապնդում և ընդլայնում են իրենց բառապաշարը՝ տվյալ թեմայի շուրջ հաղորդակցվելով և ձեռք են բերում տվյալ թեմաների շուրջ միմյանց հետ խոսելու կարողություն:
Ընթացքը՝ սկզբում սովորողները դերերով վերարտադրում են տեքստի երկխոսությունը, իսկ այնուհետև կազմում են սեփական երկխոսություններ:
Արդյունքը՝ ստեղծվում են տեսաֆիլմեր տվյալ թեմայով ընտանիքի անդամների մասնակցությամբ:
Կարծում եմ, որ հանրապետության այլ դպրոցների դասավանդողների համար կամավոր ատեստացիային մասնակցելը այժմյան միակ հնարավորությունն է սեփական գիտելիքով աշխատավարձը բարձրացնելը: Նրանք չեն կարող որևէ մի հետաքրքիր նախագիծ իրականացնել և ակնկալել, որ իրենց դպրոցի տնօրենը այդ ամիս կբարձրացնի իր աշխատավարձը: Տնօրենը պարզապես չունի այդ հնարավորությունը: Դասավանդողը չի կարող մանկավարժական հոդված գրել և ուղարկել Հայաստանում հրապարակվող մի որևէ մանկավարժական պարբերական, հանդես: Այլ դպրոցներում աշխատող առարկայական լավ գիտելիքներ ունեցող մանկավարժին մնում է միայն սուս ու փուս կամավոր ատեստավորման համար հայտ ներկայացնել, մասնակցել թեստավորմանը, հավաքել բարձր միավորներ և ավելացնել իր աշխատավարձը: Այդ պատճառով էլ ես չեմ կարող որևէ քննադատական խոսք ասել նախարարության առաջարկած կամավոր ատեստացիայի և դրա հետևանքով ուսուցչի դրույքաչափի բարձրացման վերաբերյալ:
Միայն մի անարդար բան պետք է շտկել: Նախագծում ասված է, որ կամավոր ատեստացիայի համար կարող են հայտ ներկայացնել 5-12-րդ դասարաններում դասավանդող բոլոր առարկաների ուսուցիչները: Պարզ չէ՞, որ թեստային հարցաշարերի պատասխանները շատ ավելի լավ կարող են տալ ավագ դպրոցի ուսուցիչները: Շատ ու շատ դպրոցներում դա նրանց ամենօրյա սովորական գործն է: Իսկ ինչպե՞ս են իրենց աշատավարձերը բարձրացնելու կրտսեր և միջին դպրոցների դասավանդողները: Անարդար կլինի, եթե նույն հարցաշարերը լինեն: Կարծում եմ, որ կրտսեր և միջին դպրոցներում հարցաշարերը պետք է ներառեն հիմնականում մեթոդաբանությանը վերաբերող հարցեր: